Artykuł dotyczy podstawowych wiadomości na temat doustnych środków antykoncepcyjnych, które są polecane młodym kobietom. Omówiono podstawy mechanizmów działania oraz potencjalne korzyści wynikające z ich stosowania dotyczące nie tylko efektu antykoncepcyjnego.
Zalety stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych
Największą zaletą jest niewątpliwie bardzo dobry, odwracalny efekt antykoncepcyjny. Po odstawieniu tabletek płodność powraca najczęściej już w następnym cyklu. Uważa się, że po odstawieniu tabletek prawdopodobieństwo zajścia w ciążę jest nawet wyższe niż zwykle. Oprócz podstawowego działania istnieje cały szereg korzystnych efektów działania hormonalnych środków antykoncepcyjnych, z których najważniejsze to:
- Zmniejszenie lub niewystępowanie objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego
- Zmniejszają dolegliwości związanych z krwawieniami miesiączkowymi oraz ryzyka wystąpienia niedokrwistości, co wynika ze zmniejszenie utraty krwi podczas miesiączkowania.
- Zmniejszenie częstości występowania zapaleń przydatków i ciąż pozamacicznych.
- Zmniejszenie częstości występowania raka trzonu macicy i raka jajnika.
- Zmniejszenie ryzyka rozwoju mięśniaków macicy.
- Zmniejszenie ryzyka rozwoju torbieli jajnika.
- Zmniejszenie ryzyka powstawania łagodnych zmian w piersiach.
- Stosowanie tabletek antykoncepcyjnych ma znaczenie w profilaktyce osteoporozy.
- Stosowanie tabletek antykoncepcyjnych nie zakłóca przebiegu zbliżenia seksualnego.
- Łagodzenie dolegliwości związanych z endometriozą.
- Stosowanie niektórych rodzajów tabletek antykoncepcyjnych jest skuteczne w terapii zaburzeń hormonalnych.
Lekarz podejmujący decyzję o zastosowaniu doustnych środków antykoncepcyjnych u będącej w okresie dojrzewania aktywnej seksualnie nastolatki musi się liczyć się raczej z niedostatecznym przestrzeganiem schematu przyjmowania leku, niż z możliwymi szkodami fizjologicznymi. Jako kryterium rozpoczęcia doustnej antykoncepcji hormonalnej należy przyjąć moment, kiedy młoda miesiączkująca dziewczyna ma wszystkie cechy dojrzałości hormonalnej na co wskazuje przebycie co najmniej trzech regularnych, przypuszczalnie połączonych z owulacją cykli miesiączkowych. W tym przypadku przepisanie doustnych środków antykoncepcyjnych jest w pełni bezpieczne i nie zachodzi obawa o doprowadzenie do trwałych zaburzeń procesów rozrodczych. Doustne środki antykoncepcyjne można stosować u młodych kobiet z obfitym miesiączkowaniem oraz w czynnościowych krwawieniach spowodowanych brakiem owulacji, ponieważ powodują poprawę regularności krwawień z macicy i zapobiegają nadmiernej utracie krwi, mogą mieć również korzystny wpływ na cerę.