Reklama:

Endometrioza a niepłodność

mgr Beata Surowiec

Ten tekst przeczytasz w 7 min.

Endometrioza a niepłodność

Shutterstock

Wsparcie

Współistnienie endometriozy z niepłodnością jest często spotykaną patologią u kobiet w wieku rozrodczym. Niestety brak dokładnych danych na temat związku przyczynowo-skutkowego  obu patologii, w związku z czym, ustalając schemat leczenia pacjentki mającej trudności z zajściem w ciążę z rozpoznaną endometriozą, należy traktować ją indywidualnie.

Reklama:

Endometrioza - charakterystyka

Endometrioza, określana także jako gruczolistość macicy, jest coraz częściej spotykaną patologią u kobiet w wieku prokreacyjnym, najczęściej pomiędzy 20 a 35 rokiem życia. Dokładne oszacowanie odsetka kobiet dotkniętych endometriozą jest bardzo trudne ze względu na fakt, iż nie u wszystkich kobiet pojawiają się objawy tej choroby i zostaje ona prawidłowo zdiagnozowana.

Pomimo prowadzanych od wielu lat badań nad jej patogenezą, badaczom do tej pory nie udało się dojść do jednoznacznych wniosków dotyczących przyczyn jej występowania oraz mechanizmów powstawania. Endometrioza została odkryta ponad 100 lat temu i nadal stanowi dla badaczy nielada tajemnicę. Ze względu na niewyjaśnione do końca przyczyny powstawania tej patologii zarówno jej diagnostyka, jak i leczenie przysparzają medykom wiele trudności.

Endometrioza to schorzenie charakteryzujące się występowaniem elementów histologicznie podobnych do endometrium, poza jamą macicy. Ogniska endometriozy mogą występować jako torbiele endometrialne, naciek przegrody odbytniczo-pochwowej, czy implanty otrzewnowe pojawiające się na więzadłach krzyżowo-macicznych, w zatoce Douglasa, na powierzchni jajnika, ścianach miednicy mniejszej, a czasem w górnej części jamy brzusznej oraz na powierzchni jelita i pęcherza moczowego.

W trakcie cyklu miesiączkowego fragmenty endometrium funkcjonują w podobny sposób jak w macicy, podlegają zmianom hormonalnym, a w trakcie miesiączki zaczynają się złuszczać i krwawić. W związku z tym, że krew nie ma odpowiedniego odpływu, gromadzi się tworząc skrzepy, co prowadzi do powstawania torbieli endometrialnych (czekoladowych) oraz stanów zapalnych. Zmiany endometrialne z każdym cyklem powiększają się, jak również mogą powstawać w innych miejscach powodując coraz bardziej nasilające się objawy tej choroby.

Szacuje się, iż ponad połowa kobiet, u których rozpoznano endometriozę ma problemy z płodnością, jednak jej powiązanie z niepłodnością jest wciąż dyskusyjne, a związek przyczynowo-skutkowy nadal niejasny.

Endometrioza a płodność

Prawdopodobne mechanizmy wpływające na płodność w przebiegu endometriozy:

  • zmiany w składzie płynu otrzewnowego: zwiększona objętość płynu, obecność zwiększonego stężenia prostaglandyn, interleukiny IL-1 (toksyczna dla zarodków), IL-26, IL-8, aktywowanych makrofagów, proteaz i czynnika martwicy nowotworu (TNF),
  • zaburzenia owulacji w wyniku nieprawidłowego funkcjonowania jajników: przejściowa hiperprolaktynemia, nieprawidłowy rozwój pęcherzyków jajnikowych, przedwczesne pękanie pęcherzyków jajnikowych, zaburzenia fazy lutealnej, luteinizacja przetrwałego pęcherzyka jajnikowego,
  • zaburzenia czynności jajowodów: niedrożność, upośledzenie ruchomości,
  • zaburzenia immunologiczne: podwyższone stężenie przeciwciał klasy IgG, IgA oraz limfocytów, obecność autoprzeciwciał przeciwko antygenom endometrialnym, zmiany w ekspresji genów homebox (HOXA) 10,
  • zaburzenia współżycia seksualnego.

Zaawansowana endometrioza może powodować znaczne zmiany anatomiczne narządu rodnego obniżając tym samym skuteczność procesów prowadzących do uwolnienia komórki jajowej, jej zapłodnienia oraz transportu. Obecność ognisk endometriozy często prowadzi do przewlekłego stanu zapalnego w obrębie otrzewnej oraz miednicy mniejszej, co może być pośrednią przyczyną trudności w zajściu w ciążę.

Reakcja zapalna występująca w jamie otrzewnowej chorych na endometriozę kobiet wydaje się być odpowiedzialna za zrosty i zmiany bliznowate, które mogą mechanicznie uszkadzać jajowody oraz zaburzać prawidłowe funkcjonowanie jajników. Środowisko zapalne miednicy mniejszej, może mieć niekorzystny wpływ na folikulogenezę, obniżać jakość komórki jajowej, oraz upośledzać zapłodnienie i implantację zarodka. Zmiana w ilości i składzie płynu otrzewnowego u kobiet z endometriozą wpływa niekorzystnie na ruchliwość plemników, interakcję między oocytem a nasieniem, reakcję akrosomalną oraz na zarodek i jajowód.

Jeżeli zmiany endometrialne umiejscawiają się w zatoce Douglasa, kobieta może odczuwać ból podczas stosunków płciowych. Dyspareunia związana jest z ogniskami głęboko naciekającej endometriozy w więzadłach krzyżowo-macicznych i może być przyczyną ograniczenia częstotliwości współżycia seksualnego, zmniejszając tym samym szanse na poczęcie.

POWIĄZANE DYSKUSJE NA FORUM Z KATEGORII Niepłodność

Proszę o odpowiedź
Czy 4 dni przed badaniem - cytologia można współżyć czy wpłynie to jakoś na badanie?
Biale grudki na wargach sromowych
Na jednej z moich warg sromowych pojawiły się białe grudki kilka tygodni temu . Nie są bolesne ani nie swędzą. Co to może być?
Krwawienie
Witam wkładkę założyłam 16lutego 2024 troche bolało dało się przezyc tydzien po zalozeniu rewelacja zero bólu, krwawienia nic miesiączkę dostałam idealnie,po miesiączce dwa dni plamienia, teraz mocn...
Problem z badaniami moczu oraz miesiączkamikami
Robiłam badanie moczu tydzień po miesiączce i wyszły wysokie erytrocyty i nabłonki płaskie od czego to może być miesiączki zawsze miałam co 28 dni teraz od pół roku co 25 lub 26 miesiączki są obfite...
ciąża czy nie ?
najpierw wykonałam pierwszy test wyszło tak jak widać na pierwszym w kolejności teście, po 24h zrobiłam drugi i na nim jest czysto ? ciąża czy nie ?
Brak miesiączki, ból brzucha
Miesiączkę powinnam dostać 5 marca. Jest 9 😳 boli mnie brzuch tak jak na okres. Ostatnio lekarz znalazł u mnie jakieś zmiany na szyjce, czekam na cytologię. Wypadają mi włosy, wysypało mnie pryszcza...
Reklama:
Reklama: