Przedstawiono rekomendacje PTG dotyczące postepowania lekarzy ginekologów-położników z pacjentką chorującą na cukrzycę.
Algorytm diagnostyczny cukrzycy ciążowej - GDM.
-
Wstępne oznaczenie stężenia glukozy we krwi powinno być wykonane na początku ciąży, przy pierwszej wizycie u ginekologa w celu zdiagnozowania nie wykrytych wcześniej zaburzeń gospodarki węglowodanowej.
-
a/ Stężenie glukozy poniżej 100 mg/dl – pacjentkę należy poddać diagnostyce pomiędzy 24-28 tygodniem ciąży. W przypadku kobiet z cukrzycą ciążową w wywiadzie należy dodatkowo, w jak najkrótszym czasie, wykonać test obciążenia 75g glukozy (jeśli test obciążenia 75g glukozy wypadnie prawidłowo w I trymestrze ciąży, należy go powtórzyć między 24-28 tygodniem ciąży).
b/ Stężenie glukozy na czczo pomiędzy 100 mg/dl a 125 mg/dl wynik nieprawidłowy- należy wykonać w jak najkrótszym czasie test obciążenia 75g glukozy
c/ Stężenie glukozy na czczo powyżej 125 mg/dl należy powtórzyć badanie na czczo i w razie ponownego wyniku powyżej 125 mg/dl należy rozpoznać cukrzycę ciążową i pacjentkę przekazać w trybie pilnym do ośrodka referencyjnego.
Jeśli w kolejnym pomiarze uzyskamy wynik poniżej 125 mg/dl należy przeprowadzić test obciążenia 75g glukozy
2. Warunki wykonywania testu przesiewowego - doustnego obciążenia 50g glukozy (badanie wykonujemy pomiędzy 24-28 tyg. ciąży, nie wymaga badania glikemii na czczo)
-
jednorazowy pomiar glukozy we krwi po 1 godz. od podania 50g glukozy
Interpretacja wyników:
-
wartość poniżej 140 mg/dl – stężenie prawidłowe (nie wymaga dalszej diagnostyki)
-
wartość 140-199 mg/dl – stężenie nieprawidłowe, wymaga weryfikacji testem 75g glukozy, w jak najkrótszym czasie z zachowaniem reguł testu diagnostycznego
-
wartość >= 200 mg/dl – rozpoznajemy GDM i kierujemy do Ośrodka Referencyjnego
3. Warunki wykonywania testu doustnego obciążenia 75 g glukozy – OGTT (ang. Oral Glucose Tolerance Test)
-
wykonywany na czczo
-
w 8-14 godz. od ostatniego posiłku
-
przynajmniej przez 3 dni bez ograniczeń węglowodanów (nie mniej niż 150g węglowodanów przy zwykłej aktywności fizycznej)
-
75 g glukozy rozpuszczone w 250-300 ml i wypite w ciągu 5 min
-
W trakcie badania pacjent powinien siedzieć, nie przyjmować jakiegokolwiek pożywienia i nie palić papierosów. Krew do badania pobiera się na czczo i 2 godziny po wypiciu roztworu glukozy.
-
Nie należy przeprowadzać testu w trakcie i w ciągu 72 godzin po prowadzonej krótkotrwałej sterydoterapii oraz w trakcie dożylnej terapii betamimetykami
Interpretacji wyników dokonuje się w oparciu o kryteria WHO, przy czym pod pojęciem cukrzycy ciążowej rozumie się zarówno cukrzycę jak i upośledzoną tolerancję glukozy.
Rozpoznanie cukrzycy – wartości glukozy w osoczu krwi po OGTT 75g
wg WHO -1999; zalecaną metodą referencyjną jest wykonywanie badania w osoczu krwi żylnej
-
osocze krwi żylnej/ krew włośniczkowa
mg/dl
mmol/l
Cukrzyca GDM
na czczo
> 100
> 5,5
lub
2 godz.
> 140
> 7,8
W kryteriach WHO nie podano zakresu wartości referencyjnych glikemii po 1 godzinie. Ponieważ w wielu ośrodkach przyjmowane jest oznaczenie glikemii również po 1 godzinie po obciążeniu 75g glukozy należy za wartość referencyjną przyjąć poziom poniżej 180 mg/dl (10,0 mmol/l)