Najpopularniejszą metodą badania USG jest badanie przezbrzuszne za pomocą sondy przykładanej do powłok brzusznych. W ginekologii oraz położnictwie znacznie częściej wykorzystuje się jednak metodę przezpochwową.

Badanie przezpochwowe wykonuje się za pomocą głowic wysyłających fale o częstotliwości z zakresu 7-10,5 MHz. Bliskość sondy dopochwowej w stosunku do narządów miednicy małej pozwala na dokładniejszą ocenę jajników oraz macicy. Umożliwia to uzyskanie znacznie lepszej rozdzielczości w porównaniu z badaniem przezbrzusznym. Metodę tę często wykorzystuje się do monitorowania cyklu miesiączkowego, co ma niezmiernie istotne znaczenie w diagnozowaniu oraz leczeniu niepłodności. Pozwala na uwidocznienie zmian zachodzących w śluzówce macicy i wzrostu pęcherzyka jajnikowego w poszczególnych fazach cyklu. Rozwój wielu metod USG wpłynął również na rozwój i rozpowszechnienie technik wspomaganego rozrodu. Ultrasonografia przezpochwowa wykorzystywana jest także w diagnostyce nietrzymania moczu

Dalszy postęp w rozwoju USG doprowadził do wprowadzenia do diagnostyki ginekologiczno-położniczej metody dopplerowskiej pozwalającej na ocenę szybkości przepływu krwi w tętnicach i żyłach. Przezpochwową ultrasonografię z kolorowym Dopplerem wprowadzili Kurjak i Zalud w 1989 roku. Pozwala ona obrazować struktury ruchome, gdyż fale ultradźwiękowe odbijane są od poruszających się krwinek, co daje możliwość jednoczesnego uwidocznienia budowy i unaczynienia wybranego obszaru w kolorze. Kolorowy Doppler szeroko stosowany jest w ginekologii onkologicznej, gdyż pomaga w ocenie niektórych szybko rosnących guzów, w tym nowotworów złośliwych. Ocena poszczególnych parametrów przepływu pozwala wykryć rozrosty endometrium jak również raka endometrium. Przezpochwowa ultrasonografia metodą dopplerowska jest wykorzystywana przy ocenie czynności jajników oraz wykrywania zmian patologicznych w szczególności zmian nowotworowych oraz ocenę stopnia jego złośliwości na podstawie oceny unaczynienia guza. Naczynia nowotworów złośliwych są znacznie bardziej poszerzone i tworzą charakterystyczną sieć.

W położnictwie Dopplera wykorzystuje się w różnych powikłaniach ciąży. Dokonuje się oceny przepływu krwi przez tętnice macicy, łożyska, pępowiny i płodu w celu wychwycenia zagrożeń płodu. Kolorowy Doppler ważną rolę ogrywa w ocenie przepływu krwi w małych, niewykrywalnych zwykłym USG naczyniach płodu. Na podstawie analizy poszczególnych wskaźników możliwe jest wychwycenie zaburzeń wymiany płodowo-matczynej, co może być przyczyną niedotlenienia płodu.

Jedną z nowocześniejszych technik USG jest ultrasonografia trójwymiarowa (3D). Metoda ta istnieje już od wielu lat jednakże z upływem czasu oraz dzięki szerszemu jej stosowaniu ulega ona ciągłemu udoskonalaniu. Daje ona możliwości oglądania danego obrazu w trzech płaszczyznach, co pozwala na analizę różnych przekrojów struktur anatomicznych. Pozwala na wykrycie niewielkich nacieków nowotworowych oraz różnicowanie mięśniaków podśluzówkowych czy polipów endometrialnych. Cechuje się o wiele większą przejrzystością aniżeli tradycyjne USG. Pomaga w wykrywaniu wielu trudnych do zdiagnozowania, nawet poprzez tradycyjne USG, wad rozwojowych płodu jak np. rozszczep podniebienia, dysplazja układu kostnego, poprzez umożliwienie wglądu w dowolne miejsce wewnątrz płodu.

Dane uzyskane w trakcie badania zapisywane są na przenośnych dyskietkach, jak również archiwizowane w postaci cyfrowej. Pozwala to na dokładną analizę wyników badania w późniejszym czasie, porównywanie wyników, ale także w związku z rozwojem telemedycyny przesyłanie obrazów czy też danych do ekspertów na całym świecie. Badanie to dzięki wyśmienitym efektom wizualnym stanowi nie lada atrakcję dla rodziców, gdyż umożliwia obserwację w czasie rzeczywistym swojego nienarodzonego dziecka.

W położnictwie i ginekologii badanie USG stało się badaniem, które wykonywane jest obecnie rutynowo. Może ono stanowić podstawę w planowaniu zabiegu operacyjnego lub wyboru czasu i sposobu zakończenia ciąży.

Badanie ultrasonograficzne umożliwia m.in.:

w ginekologii:

• określenie wielkości, położenia i kształtu macicy
• rozpoznanie i ustalenie charakteru wad macicy
• wykrycie nieprawidłowości trzonu macicy – wielkość, kształt i lokalizacja mięśniaków i innych guzów.
• ocenę grubości i echogenności błony śluzowej macicy
• ocenę prawidłowości jajników oraz wykrycie guzów jajników (nowotwory, torbiele, cysty)
• monitorowanie cyklu miesiączkowego i wzrostu pęcherzyków jajnikowych jak również określenie momentu owulacji
• nadzór w trakcie zabiegów np. pobrania komórek jajowych, zapłodnień in vitro
• określanie położenia wkładki wewnątrzmacicznej,

 w położnictwie:

• rozpoznanie wczesnej ciąży
• rozpoznanie ciąży pozamacicznej, zaśniadu groniastego
• monitorowanie rozwoju płodu
• ocenę czynności serca płodu
• określenie wieku ciążowego, terminu porodu, wagi oraz płci płodu
• określenie położenia płodu w macicy
• rozpoznanie i ocenę ciąży wielopłodowej
• ocenę łożyska, jego lokalizacji oraz stopnia wydolności
• ocenę ilości płynu owodniowego
• wykrycie wielu wad rozwojowych płodu – wady genetyczne np. Zespół Downa - ocena przezierności karkowej (NT) i kości nosowej (NB), wady strukturalne,
• nadzór w trakcie zabiegów tj. amniopunkcja, amnioredukcja, kordocenteza i inn.

Ze względu na fakt, iż w okresie okołomenopauzalnym zwiększa się ryzyko zapadalności kobiet na nowotwory narządu rodnego badanie USG powinno być u nich wykonywane podczas każdej wizyty kontrolnej. Wiele z kobiet w tym okresie przyjmuje hormonalną terapię zastępczą (HTZ). Przed wprowadzeniem HTZ powinno się wykonać USG w celu wstępnej oceny mięśnia macicy oraz przydatków jak również grubości błony śluzowej macicy. Podczas HTZ USG powinno być powtarzane raz na rok w celu monitorowania zmian patologicznych mogących pojawić się w trakcie HTZ. U kobiet ciężarnych z ciążą niepowikłaną stało się badaniem rutynowym wykonywanym co najmniej 3 razy w czasie ciąży. Do 12 tygodnia powinno być wykonane sondą przezpochwową natomiast później preferuje się badanie przezbrzuszne.