Hirsutyzm

Jest to jedno z najczęstszych zaburzeń endokrynologicznych, które dotyczy aż 10% kobiet w USA i 3% w Europie. Nieprawidłowe owłosienie wynika z nadmiernej aktywności androgenów w ustroju. Hirsutyzm stanowi duży problem natury psychologicznej. Często może prowadzić do zaburzeń emocjonalnych bądź urazu psychicznego. Zdarza się, że przy nawet średnim nasileniu jest odbierany przez chorą i jej otoczenie jako utrata kobiecości.

Wśród czynników egzogennych mogących powodować zmianę owłosienia wymienia się androgeny oraz steroidy anaboliczne. Aktualnie nie stanowią one dużego problemu, jednak zarówno steroidy anaboliczne jak i androgeny były stosowane u kobiet uprawiających sport.

Przyczyny endogenne

Przyczyny ze strony nadnerczy to guzy nadnerczy, zespół Cushinga oraz wrodzony przerost nadnerczy. Guzy nadnerczy, którym towarzyszy hirsutyzm są prawie zawsze złośliwe i źle rokują. Zespół Cushinga najczęściej spowodowany jest leczeniem glikokortykosterodiami. W przypadku przerostu nadnerczy przyczyna nieprawidłowego owłosienia może być wrodzony brak jednego z enzymów odpowiedzialnego za biosynteze kortyzolu.

fot. ojoimages

Hirsutyzm występuje też przy niektórych schorzeniach jajników – guzach bądź zespole policystycznych jajników. Guzy wytwarzające androgeny stanowią dość małe zagrożenie dla chorej. Najczęstszy jest guz o nazwie arrhenoblastoma, w przypadku którego występuje podwyższenie wartości testosteronu. Kobiety skarżą się na brak miesiączkowania.

W pełni rozwinięty zespół policystycznych jajników objawia się brakiem owulacji, otyłością i hirsutyzmem. Czasem hiperandrogenizm wyraża się również trądzikiem. Objawy mogą być różnie nasilone, co utrudnia diagnozę.

Przyczyny idiopatyczne to wzrost aktywności 5α-reduktazy oraz wzrost wrażliwości receptorów androgenowych. Takie rozpoznanie stawiane jest zazwyczaj, gdy nie można określić przyczyny występowania nieprawidłowego owłosienia.