Artykuł przedstawia jak duże znaczenie dla prawidłowego przebiegu ciąży oraz zdrowia matki i jej przyszłego dziecka ma stosowanie odpowiedniej diety pozwalającej na utrzymanie prawidłowego stężenia glukozy.
Cukrzyca to choroba często rozwijająca się skrycie, nie dająca żadnych objawów. Jednym z czynników mogących ujawnić tę chorobę jest ciąża. Wiele leków nowej generacji dostępnych na rynku umożliwia kobietom chorym na cukrzycę żyć normalnie, chroniąc przed rozwojem wielu powikłań tej choroby, jak również umożliwiając im bezpieczną prokreację. Powodzenie leczenia wymaga jednak od kobiety dużej samodyscypliny nie tylko w przyjmowaniu leków, ale przede wszystkim w stosowaniu odpowiedniej diety. Ciąża u kobiet chorujących na cukrzycę, czy to insulinozależną (typ I – wymagająca leczenia insuliną, typ II – nie wymagająca leczenia insuliną) czy cukrzycę ciążową (nietolerancja węglowodanów), traktowana jest jako ciąża szczególnej troski. Prowadzenie ciąży u tych kobiet wymaga ścisłej współpracy zarówno ginekologa, jak i diabetologa, ponieważ przestrzeganie odpowiedniej diety pozwalającej na utrzymanie stężenia glukozy na stałym poziomie, ma kluczowe znaczenie zarówno dla zdrowia matki, jak również prawidłowego przebiegu ciąży oraz rozwoju płodu.
Ciąża u kobiet chorych na cukrzycę powinna być ciążą zaplanowaną, gdyż przed podjęciem decyzji o poczęciu należy zadbać o odpowiednią masę ciała oraz ustabilizowanie stężenia glukozy, poprzez prowadzenie higienicznego trybu życia polegającego na stosowaniu odpowiedniej diety przy równoczesnym aktywnym trybie życia. Wysiłek fizyczny zwiększa bowiem wrażliwość mięśni na insulinę. Kobiety chorujące na cukrzycę przed ciążą mają już wpojone pewne nawyki żywieniowe i wiedzą jak postępować i co powinno znajdować się w ich diecie, by utrzymać prawidłową glikemię. Trudniejsze zadanie mają te ciężarne, u których pierwsze oznaki nietolerancji glukozy rozpoznane zostały dopiero w czasie ciąży.
Utrzymywanie się wysokich stężeń glukozy w I trymestrze ciąży zwiększa ryzyko poronienia oraz powstania wad rozwojowych płodu. W I trymestrze ze względu na pobieranie przez płód węglowodanów oraz aminokwasów obserwuje się większą tolerancję glukozy oraz zmniejszenie zapotrzebowania na insulinę. Największe zapotrzebowanie na insulinę pojawia się zazwyczaj w II i III trymestrze ciąży, choć ponownie spada w okresie przedporodowym i we wczesnym połogu.
W diecie cukrzycowej istotne znaczenie ma zawartość węglowodanów w poszczególnych składnikach pożywienia. Często zdarza się, iż kobiety chorujące na cukrzycę cierpią równocześnie na nadwagę lub otyłość. Należy wówczas zwrócić uwagę nie tylko na zawartość węglowodanów w diecie, ale również na to, by wraz z nią nie dostarczać organizmowi zbyt wielu kalorii, powodujących nadmierny przyrost masy ciała. Najważniejszą zasadą diety kobiety chorej na cukrzycę jest takie skomponowanie posiłków, by utrzymać odpowiednie, stabilne stężenie glukozy.
Prawidłowe stężenie glukozy powinno wynosić od 60 mg% na czczo do 140 mg% w 1h po posiłku i 120 mg% w 2h po posiłku.