Reklama:

Ultrasonografia w położnictwie i ginekologii.

Dr Zofia Polska

Ten tekst przeczytasz w 8 min.

Ultrasonografia w położnictwie i ginekologii.

ojoimages

Badanie USG w ciąży

W kolejnym artykule dla pacjentów przedstawiono rozwój diagnostyki ultrasonograficznej oraz możliwości, jakie daje wykorzystanie ultradźwięków w położnictwie i ginekologii.

Reklama:

Najpopularniejszą metodą badania USG jest badanie przezbrzuszne za pomocą sondy przykładanej do powłok brzusznych. W ginekologii oraz położnictwie znacznie częściej wykorzystuje się jednak metodę przezpochwową.

Badanie przezpochwowe wykonuje się za pomocą głowic wysyłających fale o częstotliwości z zakresu 7-10,5 MHz. Bliskość sondy dopochwowej w stosunku do narządów miednicy małej pozwala na dokładniejszą ocenę jajników oraz macicy. Umożliwia to uzyskanie znacznie lepszej rozdzielczości w porównaniu z badaniem przezbrzusznym. Metodę tę często wykorzystuje się do monitorowania cyklu miesiączkowego, co ma niezmiernie istotne znaczenie w diagnozowaniu oraz leczeniu niepłodności. Pozwala na uwidocznienie zmian zachodzących w śluzówce macicy i wzrostu pęcherzyka jajnikowego w poszczególnych fazach cyklu. Rozwój wielu metod USG wpłynął również na rozwój i rozpowszechnienie technik wspomaganego rozrodu. Ultrasonografia przezpochwowa wykorzystywana jest także w diagnostyce nietrzymania moczu

Dalszy postęp w rozwoju USG doprowadził do wprowadzenia do diagnostyki ginekologiczno-położniczej metody dopplerowskiej pozwalającej na ocenę szybkości przepływu krwi w tętnicach i żyłach. Przezpochwową ultrasonografię z kolorowym Dopplerem wprowadzili Kurjak i Zalud w 1989 roku. Pozwala ona obrazować struktury ruchome, gdyż fale ultradźwiękowe odbijane są od poruszających się krwinek, co daje możliwość jednoczesnego uwidocznienia budowy i unaczynienia wybranego obszaru w kolorze. Kolorowy Doppler szeroko stosowany jest w ginekologii onkologicznej, gdyż pomaga w ocenie niektórych szybko rosnących guzów, w tym nowotworów złośliwych. Ocena poszczególnych parametrów przepływu pozwala wykryć rozrosty endometrium jak również raka endometrium. Przezpochwowa ultrasonografia metodą dopplerowska jest wykorzystywana przy ocenie czynności jajników oraz wykrywania zmian patologicznych w szczególności zmian nowotworowych oraz ocenę stopnia jego złośliwości na podstawie oceny unaczynienia guza. Naczynia nowotworów złośliwych są znacznie bardziej poszerzone i tworzą charakterystyczną sieć.

W położnictwie Dopplera wykorzystuje się w różnych powikłaniach ciąży. Dokonuje się oceny przepływu krwi przez tętnice macicy, łożyska, pępowiny i płodu w celu wychwycenia zagrożeń płodu. Kolorowy Doppler ważną rolę ogrywa w ocenie przepływu krwi w małych, niewykrywalnych zwykłym USG naczyniach płodu. Na podstawie analizy poszczególnych wskaźników możliwe jest wychwycenie zaburzeń wymiany płodowo-matczynej, co może być przyczyną niedotlenienia płodu.

Jedną z nowocześniejszych technik USG jest ultrasonografia trójwymiarowa (3D). Metoda ta istnieje już od wielu lat jednakże z upływem czasu oraz dzięki szerszemu jej stosowaniu ulega ona ciągłemu udoskonalaniu. Daje ona możliwości oglądania danego obrazu w trzech płaszczyznach, co pozwala na analizę różnych przekrojów struktur anatomicznych. Pozwala na wykrycie niewielkich nacieków nowotworowych oraz różnicowanie mięśniaków podśluzówkowych czy polipów endometrialnych. Cechuje się o wiele większą przejrzystością aniżeli tradycyjne USG. Pomaga w wykrywaniu wielu trudnych do zdiagnozowania, nawet poprzez tradycyjne USG, wad rozwojowych płodu jak np. rozszczep podniebienia, dysplazja układu kostnego, poprzez umożliwienie wglądu w dowolne miejsce wewnątrz płodu.

Dane uzyskane w trakcie badania zapisywane są na przenośnych dyskietkach, jak również archiwizowane w postaci cyfrowej. Pozwala to na dokładną analizę wyników badania w późniejszym czasie, porównywanie wyników, ale także w związku z rozwojem telemedycyny przesyłanie obrazów czy też danych do ekspertów na całym świecie. Badanie to dzięki wyśmienitym efektom wizualnym stanowi nie lada atrakcję dla rodziców, gdyż umożliwia obserwację w czasie rzeczywistym swojego nienarodzonego dziecka.

W położnictwie i ginekologii badanie USG stało się badaniem, które wykonywane jest obecnie rutynowo. Może ono stanowić podstawę w planowaniu zabiegu operacyjnego lub wyboru czasu i sposobu zakończenia ciąży.

Badanie ultrasonograficzne umożliwia m.in.:

w ginekologii:

  • określenie wielkości, położenia i kształtu macicy
  • rozpoznanie i ustalenie charakteru wad macicy
  • wykrycie nieprawidłowości trzonu macicy – wielkość, kształt i lokalizacja mięśniaków i innych guzów.
  • ocenę grubości i echogenności błony śluzowej macicy
  • ocenę prawidłowości jajników oraz wykrycie guzów jajników (nowotwory, torbiele, cysty)
  • monitorowanie cyklu miesiączkowego i wzrostu pęcherzyków jajnikowych jak również określenie momentu owulacji
  • nadzór w trakcie zabiegów np. pobrania komórek jajowych, zapłodnień in vitro
  • określanie położenia wkładki wewnątrzmacicznej,

 w położnictwie:

  • rozpoznanie wczesnej ciąży
  • rozpoznanie ciąży pozamacicznej, zaśniadu groniastego
  • monitorowanie rozwoju płodu
  • ocenę czynności serca płodu
  • określenie wieku ciążowego, terminu porodu, wagi oraz płci płodu
  • określenie położenia płodu w macicy
  • rozpoznanie i ocenę ciąży wielopłodowej
  • ocenę łożyska, jego lokalizacji oraz stopnia wydolności
  • ocenę ilości płynu owodniowego
  • wykrycie wielu wad rozwojowych płodu – wady genetyczne np. Zespół Downa - ocena przezierności karkowej (NT) i kości nosowej (NB), wady strukturalne,
  • nadzór w trakcie zabiegów tj. amniopunkcja, amnioredukcja, kordocenteza i inn.

Ze względu na fakt, iż w okresie okołomenopauzalnym zwiększa się ryzyko zapadalności kobiet na nowotwory narządu rodnego badanie USG powinno być u nich wykonywane podczas każdej wizyty kontrolnej. Wiele z kobiet w tym okresie przyjmuje hormonalną terapię zastępczą (HTZ). Przed wprowadzeniem HTZ powinno się wykonać USG w celu wstępnej oceny mięśnia macicy oraz przydatków jak również grubości błony śluzowej macicy. Podczas HTZ USG powinno być powtarzane raz na rok w celu monitorowania zmian patologicznych mogących pojawić się w trakcie HTZ. U kobiet ciężarnych z ciążą niepowikłaną stało się badaniem rutynowym wykonywanym co najmniej 3 razy w czasie ciąży. Do 12 tygodnia powinno być wykonane sondą przezpochwową natomiast później preferuje się badanie przezbrzuszne.

POWIĄZANE DYSKUSJE NA FORUM Z KATEGORII Inne tematy

gość
Deflagyn
Stosuję żel już dwa miesiące. Tak jak u niektórych osobow śluz czasem ma kolor różowy. Ostatnio po misiaczce w okolicach dni płodnych w śluzie była krew dość spora ilość i na następny dzień już wszyt...
gość
Hsv
Witam mam pytanie. Robiłem ostatnie badanie na hsv2 był to wymaz z cewki moczowej. Zastanawiam się czy z cewki moczowej wyjdzie hsv2 czy to trzeba z miejsc gdzie występują objawy. Ale właśnie Pani co...
gość
Piekąca i lekko swędząca zmiana skórna
Witam, piszę do Państwa z prośbą o pomoc. Od jakiegoś czasu zauważyłem swędzenie w okolicy odbytu które zebrało się na sile. Oprócz świądu nie ma żadnego bólu przy wypróżnianiu ani także dyskomfortu ...
gość
Krostki na prąciu
Witam wie może ktoś co to moze byc, jakby krostki na prąciu czasami mam wrażenie że są białe. Myślałem że po goleniu może ale sam nie wiem
gość
Upławy, pieczenie pochwy i sromu
Od miesiąca zmagam się z objawami takimi jak świąd, pieczenie miejsc intymnych( pochwy i sromu), ból przy oddawaniu moczu oraz od tygodnia występują u mnie upławy. Takie jak na załączonym zdjęciu. Po...
gość
Infekcja
Hej. Pod koniec lutego dostałam antybiotyk i niestety pojawiła się infekcja intymna mimo przyjmowania probiotyku . Zastosowałam clotrimazol i iladian . Przeszło pi kilku dniach . Od tygodnia jednak z...
Reklama:
Reklama: