Wewnątrzmaciczne ograniczenie wzrastania płodu (IUGR) pojęcie to zostało wprowadzone w 1961r. i odnosi się do płodu, który podczas swego życia płodowego nie zdołało wykorzystać swojego potencjału.
IV CZYNNIKI ŚRODOWISKOWE
a) niski status socjometryczny matki
b) nieprawidłowe odżywianie matki
c) uzależnienia
- nikotynizm
- alkoholizm
- opiaty
- kokainy
- amfetamina
Wyróżnia się 3 fazy rozwoju komórkowego płodu (wg Winicka):
- do 16 tygdnia ciąży wzrost płodu dokonuje się głównie na drodze hiperplazji (rozrost) komórkowej;
- od 17 do 31 tygodnia ciąży jest to okres hipertrofii jak i hiperplazji komórek płodu;
- po 31 tygodniu ciąży dominuje faza hipertrofii komórkowej polegająca na zwiększeniu objętości komórek.
fot. ojoimages
Wewnątrzmaciczne ograniczenia wzrastania płodu dzieli się na:
- Typ symetryczny - występuje u około 25% przypadków i charakteryzuje się wczesnym początkiem. Płody mają mniejsze obwody brzucha i główki oraz wymiary kości długich, Najczęściej związany z nieprawidłowościami chromosomalnymi, wadami genetycznymi, wrodzonymi błędami metabolizmu, infekcjami wewnątrzmacicznymi.
- Typ asymetryczny - rozpoznaje się w drugiej połowie ciąży. Klinicznie stwierdza się małą masę urodzeniową ciała przy względnie prawidłowym obwodzie głowy i długości ciała. Noworodek ma charakterystyczny wygląd- nieproporcjonalnie dużą głowę, zapadnięty brzuch, brak tkanki tłuszczowej oraz długie i chude kończyny.
Podstawową metodą oceniającą wzrost płodu jest diagnostyka ultrasonograficzna. Nadtrzędną rolę odgrywa dokładna ocena wieku ciążowego i terminu porodu. W II i III trymestrze tempo wzrostu dokonuje się przez seryjne pomiary obwodu główki, brzuszka i długości kości udowej.
Obecnie nie są znane strategie profilaktyki IUGR. Krążenie w łożysku można poprawić za pomocą uzupełnienienia niedoborów żywieniowych i diety wysokoenergetycznej. Duże nadzieje pokłada się również w terapii z użyciem hormonu wzrostu.