W dziale omawiamy krok po kroku wskazania i przeciwwskazania do poszczególnych zabiegów i operacji wykonywanych w ginekologii.
Do podstawowych zabiegów ginekologicznych można zaliczyć: wyłyżeczkowanie kanału szyjki i jamy macicy, usunięcie polipa szyjkowego, histeroskopię. Histeroskopia jest zabiegiem zarówno diagnostycznym jak i leczniczym. W trakcie tej procedury po rozszerzeniu kanału szyjki macicy wprowadzamy histeroskop (przewód optyczny) do jamy macicy, oceniając po drodze wygląd i kształt kanału szyjki oraz jamy macicy, opisujemy ewentualne zmiany patologiczne, następnie pod kontrolą wzroku wykonujemy biopsję podejrzanych zmian. Zazwyczaj kończymy zabieg wyłyżeczkowaniem jamy macicy.
Każda pacjentka w trakcie wizyty u ginekologa powinna mieć pobraną cytologię - czyli wymaz z tarczy części pochwowej szyjki oraz kanału szyjki macicy. W przypadku nieprawidłowego wyniku, w zależności od rozpoznania, diagnostykę poszerza się o kolposkopię i wymaz na HPV DNA. Kolposkopia polega na oglądaniu tarczy szyjki ( ewentualne jeśli wskazane ścian pochwy i sromu ) w powiększeniu ok.30-40 krotnym. Wykonuje się próby z kwasem octowym i płynem Lugola, które mają na celu uwidocznienie i wzmocnienie miejsc podejrzanych onkologicznie. Następnie pod kontrolą kolposkopu wskazana jest biopsja podejrzanych zmian. Pobrany materiał wysyłany jest do badania histopatologicznego, na wynik często trzeba czekać do 4 tygodni.
Wymaz z tarczy szyjki macicy na obecność wirusa HPV oraz genotypowanie wielokrotnie rozstrzyga wątpliwe wyniki cytologii i ustala dalszy sposób postępowania.
Kolejnym zabiegiem jest konizacja, która polega na wycięciu stożka z części pochwowej szyjki macicy najczęściej z powodu nieprawidłowej cytologii lub przewlekłej trudno gojącej się nadżerki.
Mamy dwa rodzaje konizacji - elektrokonizację ( wykonywaną pętlą elektryczną ) i konizację chirurgiczną - stożek z szyjki wycinamy skalpelem.
W przypadku przewlekłych nadżerek szyjki macicy stosuje się krioterapię, czyli wymrażanie zmiany ciekłym azotem.
Alternatywą dla dużej operacji ginekologicznej jaką jest laparotomia jest laparoskopia. Laparoskopia polega na operowania narządów jamy brzusznej przez małe nacięcia w powłokach skórnych. Po wytworzeniu odmy otrzewnowej - czyli "nadmuchaniu jamy brzusznej " wprowadza się laparoskop - przewód optyczny przez nacięcie w pępku oraz pozostałe troakary ( narzędzia ) przez małe nacięcia na wysokości kolca biodrowego przedniego górnego. Techniką tą można usuwać torbiele jajników, ogniska endometriozy, mięśniaki macicy, macicę. Laparoskopia często ma zastosowanie w diagnostyce przyczyn niepłodności, przewlekłego bólu miednicy mniejszej.
Laparotomia to klasyczny sposób operowania przez otworzenie jamy brzusznej nacięciem powłok skórnych pośrodkowo od spojenia łonowego do/powyżej pępka lub poprzecznie. Stosowana zawsze ze wskazań onkologicznych - np. podejrzenie raka szyjki macicy, raka jajnika, zazwyczaj ze wskazań nagłych lub decyzją lekarza.
Do operacji ginekologicznych zaliczamy również operacje przezpochwowe - usunięcie macicy drogą pochwową z powodu wypadania narządu rodnego, plastykę przedniej i tylnej ściany pochwy z powodu obniżenia ścian pochwy, amputację szyjki macicy z powodu obniżenia narządu rodnego lub przerostu szyjki.
W przypadku wysiłkowego nietrzymania moczu zakładane są podcewkowo taśmy polipropylenowe mające na celu podwieszenie cewki moczowej, a tym samym zwiększenie napięcia i zahamowanie wyciekania moczu.
Od jakiegoś czasu wielu zwolenników zyskała ginekologia estetyczna. Popularne stają się operacje plastyczne sromu i krocza - plastyka zestarzałego pęknięcia krocza, plastyka ścian pochwy, plastyka warg sromowych, odtworzenie błony dziewiczej lub ostrzyknięcie kwasem hialuronowym punktu G. W tych zabiegach często zastosowanie ma laser MonaLisa.
