Czego Polki powinny oczekiwać od lekarzy ginekologów?

Bolesność piersi, inaczej znana pod nazwą mastalgia to powszechny problem wśród kobiet. 80% populacji kobiet ma, miało lub będzie miało mastalgię, a 30% kobiet odczuwa dolegliwości ponad 5 dni w ciągu miesiąca. Mastalgia cykliczna trwa wiele lat i stanowi dużą niedogodność dla prawie 3/4 kobiet. Towarzyszy jej wzrost napięcia piersi, obrzęk i nadwrażliwość na dotyk. Charakteryzuje się tym, że natężenie objawów narasta do miesiączki, może być różne w kolejnych cyklach, a antykoncepcja lub ciąża nie ma wpływu na odczuwanie bólu.

Dla kobiet ważne jest, aby nie lekceważyć objawów, regularnie badać piersi i zgłaszać lekarzowi wszystkie niepokojące sygnały. Cykliczna samokontrola piersi, badania takie jak mammografia,  zgłaszanie się do lekarza w przypadku bolesności piersi oraz leczenie mastalgii, po wykluczeniu zmian nowotworowych, w celu poprawy jakości życia to kluczowe elementy mające na celu poprawę sytuacji Polek.

Aktualna sytuacja

W Polsce rejestruje się ok. 12 tys. nowych zachorowań na raka piersi rocznie. Istotny jest fakt, że 70% przypadków zmian w piersiach wykrywają same kobiety. Guzy wykryte przez kobiety stosujące samokontrolę piersi są o połowę mniejsze, niż te wykryte w postępowaniu z lekarzem, ale najważniejsze jest to, że aż 75% guzków nie jest rakiem! To dobra wiadomość dla Polek dbających o swoje zdrowie oraz ich przyjaciółek, koleżanek. Regularne samobadanie jest bardzo ważne, ponieważ umożliwia wykrycie zmian w obrębie gruczołu piersiowego we wczesnej fazie dając możliwość całkowitego wyleczenia pacjentki. Niestety rzeczywistość nie wygląda tak optymistycznie ze względu na mało efektywną współpracę ginekologów i pacjentek.

Samobadanie piersi

Ginekolodzy powinni zalecać jako najprostszą, najtańszą i zarazem skuteczną metodą wczesnego wykrywania zmian w obrębie gruczołów piersiowych. Każda kobieta powyżej 20 roku życia powinna wykonywać samokontrolę piersi co miesiąc, o tej samej porze, najlepiej 2-3 dni po miesiączce. Jest to  szczególnie ważne w obliczu danych, które pokazują że ponad 2/3 chorób piersi wykrywanych jest przez same kobiety w czasie samokontroli (według różnych specjalistów między 70-90%). Niepokojący jest fakt, że niewiele pań w Polsce umie prawidłowo badać piersi i robi to cyklicznie oraz to, że nie mogą w tej kwestii liczyć na lekarza ginekologa. Potwierdzeniem są wpisy na popularnych forach. Rzadko, która kobieta wie, że regularne samobadanie powinna podjąć już od 20 roku życia, kiedy jej piersi są w pełni ukształtowane.

Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego (PTG) już kilka lat temu dostrzegł problem profilaktyki chorób sutka wprowadzając rekomendacje dla lekarzy w trakcie badania ginekologiczno-położniczego kobiet po 20 roku życia. Wytyczne PTG dla ginekologa to:

1. Badanie przedmiotowe i podmiotowe sutków przeprowadzone przez ginekologa
2. Nauczanie kobiet samodzielnego, palpacyjnego badania sutków
3. Poinformowanie pacjentek o możliwie najszybszym zawiadamianiu lekarza ginekologa o wykrytych w czasie samodzielnego badania palpacyjnego zmianach w sutkach.

Postępowanie z pacjentką z bolesnością piersi

Czego Polki powinny oczekiwać od lekarzy ginekologów?

1. Szerzenia wiedzy w obszarze samokontroli piersi oraz podkreślania kluczowej roli samobadania w profilaktyce chorób sutka. Popularyzacji samobadania piersi i odsyłania do źródeł edukacyjno-informacyjnych;
2. Badania przedmiotowego i podmiotowego piersi przeprowadzonego przez lekarza podczas każdej wizyty u ginekologa;
3. Nauczania samodzielnego, palpacyjnego badania piersi w trakcie wizyty u ginekologa;
4. Zalecania i zachęcania do adekwatnych dla wieku badań (mammografia) w odpowiednich odstępach czasowych (od 45 roku życia do 50 roku życia badanie mammograficzne co 2 lata, po 50 roku życia mammografia raz na rok, a w grupie podwyższonego ryzyka badanie raz na rok lub co pół roku);
5. Zalecania i przekonywania do leczenia mastalgii po wykluczeniu raka piersi w celu podniesienia komfortu życia pacjentki.