Jak zapobiegać ciąży? Antykoncepcja hormonalna i wewnątrzmaciczna

Antykoncepcja hormonalna polega na blokowaniu owulacji za pomocą środków zawierających gestageny posiadających właściwości antygonadotropinowe. Dodatkowo w środkach tych stosuje się estrogeny by mieć lepszą kontrolę nad krwawieniami. Działanie tego typu środków jest w pełni odwracalne oraz powszechnie dostępne gdyż środki te występują w postaci tabletek doustnych, plastrów, implantów podskórnych, zastrzyków oraz aplikatorów, które uwalniają hormony dopochwowo.

Kiedy antykoncepcja hormonalna jest niewskazana?

W przypadku ciąży, raka piersi, otosklerozy, przebytej zakrzepicy, cukrzycy ze zmianami naczyniowymi nie należy stosować tego typu antykoncepcji. Przeciwwskazaniem jest również nadciśnienie tętnicze, palenie powyżej 15 papierosów dziennie oraz długie unieruchomienie.[2] Działania niepożądane, jakie mogą wystąpić to: bóle piersi, bóle głowy, nudności oraz zmniejszenie popędu seksualnego.[3]

Środki antykoncepcyjne wewnątrzmaciczne to wkładki domaciczne z miedzią lub z systemem posiadającym lewonorgestrel. Środki te są również całkowicie odrwacalne oraz długodziałające. Wymiana wkładki, w zależności od jej rodzaju, następuję po około 3 do 5 lat. Dzianie wkładek z lewonorgestrelem polega na tym, iż wkładka posiada zbiornik z którego uwalniana jest substancja powodująca zmiany w endometrium oraz powodująca zmniejszenie wrażliwości na endogenne estrogeny i progesteron. Wkładki te mają różną wielkość a niektóre z nich mogą całkowicie zatrzymać krwawienie. Mniejsze wkładki można stosować u kobiet, które jeszcze nie rodziły. Przeciwskazaniem do stosowania tego rodzaju antykoncepcji jest ciąża.[4] Długotrwałe stosowanie wkładki nie powoduje działań niepożądanych i jest bezpieczne. W przypadku wkładek zawierających miedź, może dojść do zwiększenia krwawienia.[5]

Jaka jest skuteczność tych metod?

Najlepsze rezultaty dają środki długodziałające gdyż eliminują one błędy jakie mogą zostać popełnione podczas stosowania. [6]

fot. pantherstock

Przy doborze antykoncepcji ważny jest wywiad przeprowadzony z pacjentką oraz badanie przedmiotowe. Powinno również zostać wykonane badanie USG dopochwowe, badanie piersi oraz pomiar ciśnienia krwi przynajmniej raz w roku. Raz na 3 lata kobieta powinna mieć wykonane badanie cytologiczne.[7]

Dobór metod antykoncepcyjnych polega przede wszystkim na akceptacji i woli pacjentki. W przypadku zdrowych kobiet, gdzie nie a przeciwskazań, wybór metody jest dowolny. W przypadku kobiet cierpiących na różne schorzenia, ważny jest wywiad oraz dodatkowe badania. Antykoncepcja w tym przypadku ważna jest również z tego względu, iż ciąża może zmienić przebieg choroby.[8]